Doskonałym przykładem niezrozumienia między osobami w różnym wieku jest selfie.
Słowo nie ma idealnego odpowiednika w języku polskim co często powoduje pytania trzydziesto- i więcej latków takie jak: Co to znaczy selfie?
Jak można nie wiedzieć? Odpowiadają pytaniem na pytanie nastolatkowie.
Różnica wieku niby nie jest aż tak duża, a jednak wzorzec kulturowy zdążył w tym czasie poważnie się zmienić.
Bez względu na to ile masz lat dziwisz się dwóm rodzajom ludzi: starszym i młodszym od Ciebie.
Młodszym zadajesz pytanie:
Po co to robią?, a starszym Dlaczego tego nie robią?
Co To Znaczy Selfie? Zacznijmy Od Definicji
Zanim obie strony popatrzą na siebie z głębokim niezrozumieniem, warto przybliżyć zabawne skądinąd zagadnienie. Selfie to nowe słowo, które do słownika języka angielskiego weszło w ostatnich latach i wciąż nie jest uznawane przez konserwatywnych językoznawców. Jako, że język jest żywy i czerpie z wyrażeń gwarowych, można jednak założyć, że już niedługo selfie na trwałe zagości w słownikach języka angielskiego.
Jak jednak przetłumaczyć je na polski? Zanim rozlegnie się tłum głosów nalegających by jednak z różnych przyczyn nie tłumaczyć warto zauważyć, że nasz język też się rozwija i nowe słowa na pewno w nim nie zaszkodzą. Szczególnie jeśli miałyby zastąpić dłuższy opis.
W tym wypadku można powiedzieć, że selfie to zdjęcie zrobione samemu (a częściej samej) sobie. Nie jest to jednak precyzyjne określenie i bez wątpienia nie oddaje nacechowania emocjonalnego jakie towarzyszy słowu selfie.
Polskie Odpowiedniki
W języku polskim funkcjonuje kilka zamienników selfie, trudno jednak mówić o jakiejś powszechnej zgodzie na używanie jednego z nich.
Po pierwsze występuje słowo samojebka na określenie zdjęcia, które fotograf robi sobie. Zostało ono ukute przez starszych operatorów aparatów fotograficznych i było używane jeszcze przed nastaniem popularności anglo-amerykańskiego selfie. Jego wymowa kojarzy się jednak wulgarnie, a i wydźwięk jest raczej negatywny, bo starsze roczniki, używające do robienia zdjęć aparatów, a nie komórek, raczej nie wierzyły, że można w ten sposób zrobić dobre zdjęcie.
Po przeciwnej stronie jest spolszczenie angielskiego selfie czyli polski selfik. Brzmi odrobinę infantylnie, ale jest właśnie tym słowem, którego potrzebują ludzie w wieku 15 czy 20 lat. Poza tym jest proste i nie występuje w słowniku na określenie niczego innego. A więc selfik czy samojebka?
Może być jeszcze słitfocia. Kolejne spolszczenie (od angielskiego sweet photo – słodkie zdjęcie), używane zwłaszcza na określenie zdjęć własnej osoby robionych przy pomocy lustra.
Wszystkie polskie odpowiedniki słowa selfie są mocno nacechowane emocjonalnie, co znacznie przybliża je do oryginału. Nikt nie próbował u nas używać karkołomnych tłumaczeń bezpośrednich takich jak autozdjęcie, czy samozdjęcie. I dobrze, bo słowa te brzmiałyby absurdalnie.
Kto To Wymyślił?
Po raz pierwszy słowo selfie zostało użyte Australijczyka, który wstawił swoje zdjęcie z pijackiej imprezy, jednocześnie przepraszając za kiepskie wykadrowanie zdjęcia.
Jako usprawiedliwienie złej jakości napisał „And sorry about the focus, it was a selfie” czyli w tłumaczeniu na polski „I przepraszam za ostrość (zdjęcia), to było selfie”. Sam autor dziś może uważać się za dumnego twórcę nowego słowa, którego użył z pewnym zażenowaniem.
No cóż, to co dla jednej osoby jest powodem do (przynajmniej udawanego) wstydu, dla innych staje się powodem do dumy.
Zasady Robienia Selfie
Nie każde autoportretowe zdjęcie można uznać za selfie, i nie każde selfie będzie fotograficznym autoportretem.
Co to znaczy selfie, według tych którzy je robią? Najczęściej jest to zdjęcie robione telefonem (jedynie wyjątkowo aparatem) trzymanym w wyciągniętej dłoni, niekiedy z pomocą teleskopowego wysięgnika. Użytkownik wykorzystując ekran lub znajdujące się w pobliżu lustro stara się uchwycić własną twarz oraz inne elementy, które chce wyeksponować.
Panie najczęściej fotografują się tak by podkreślić biust, paznokcie lub całą swoją figurę. Panowie ograniczają się do zrobienia głupiej miny.
Żadnych zasad oczywiście nie ma oprócz naczelnej, mówiącej, że wszystko co przyniesie Ci popularność w mediach społecznościowych jest dobrym powodem by zrobić sobie selfie.
Kto Robi Selfie? Co To Znaczy Selfie?
Znaczna część selfie to forma autoreklamy i poszukiwanie poklasku. Dla czego? Przede wszystkim dla swojej urody, ale niekiedy również hobby czy dokonań, którymi warto się pochwalić. Ogromna większość selfie robiona jest przez dziewczyny i kobiety w wieku 16-35 lat (w Polsce 16-30). U płci brzydkiej zakres wiekowy jest nieco szerszy, ale też cel najczęściej zupełnie inny.
Potrzeba wykazania się czymś dziwnym, niebezpiecznym, a nawet głupim przeważa nad zachwytem dla swojego ciała (Co dziwne, bo przecież faceci mają mniej kompleksów na tym punkcie).
Często selfie jest traktowane jako przejaw narcyzmu. Stworzono nawet żartobliwą jednostkę narcyzmu oznaczaną S/h, czyli ilość selfie na godzinę. Opinia ta nie jest całkiem sprawiedliwa, ponieważ pomija element autoironii. Wiele osób przedstawia siebie w zabawny sposób, pozwalając znajomym pośmiać się ze swojej osoby. Oni jednak raczej nie robią tego częściej niż raz dziennie.
Selfie Jako Dowód
Hej, słuchajcie byłem w Korei i spotkałem samego Kima!
A masz jakiś dowód?
Gdyby ktoś taki w tym momencie nie zaprezentował selfie, w którym widać jego twarz obok dyktatora nie uwierzono by mu. Zdjęcie jest uważane za najlepszy, kluczowy dowód i to bez względu na to, że miliony osób na całym świecie lepiej lub gorzej radzi sobie z obsługą programów graficznych.
Selfie stało się najlepszym, bo łatwym do zaprezentowania innym, potwierdzeniem spotkania kogoś znanego, czy odwiedzenia niezwykłego miejsca. Nawiasem mówiąc selfie z przywódcą Korei Północnej raczej nikt nie ma, bu musiał by wcześniej uzyskać pozwolenie na fotografowanie, ale Kim to popularne imię.
Popularne stało się zwłaszcza wśród osób prowadzących blogi podróżnicze, robienie sobie zdjęć w każdym odwiedzonym miejscu. W ten sposób podróżnicy dokumentują nie tylko fakt dotarcia do celu, ale także zmiany jakie dotknęły ich samych. Nawet na zdjęciu robiony z ręki, można dostrzec czy ktoś opalił się, lub przeciwnie – wygląda bardzo blado i słabo.
Co To Znaczy Selfie? Fenomen Słowo Roku
Faktycznie moda na robienie swoich własnych zdjęć, a wraz z nią popularność słowa selfie zaskoczyły nawet twórców portali społecznościowych gdzie fotki te najczęściej są umieszczane.
W roku 2013 „selfie” zostało uznane za słowo roku. Jednocześnie przestało być domeną jedynie ludzi młodych. Znani aktorzy, politycy czy celebryci fotografują się swoimi eleganckimi smartfonami.
Dotyczy to nawet tych, którzy przekroczyli siedemdziesiąty rok życia.
Jednocześnie upadł stereotyp zawierający się w pytaniu i odpowiedzi:
„Kiedy mężczyzna robi selfie?”
„Nigdy!”
Dziś selfie robią przedstawiciele wielu różnych grup społecznych. Zresztą z tych samych środowisk wywodzi się krytyka narcystycznego uwieczniania swojej postaci.
Czy mamy do czynienia z tymczasową modą? Najwyżej apogeum popularności pewnego zjawiska.
W końcu Van Gogh malował autoportrety, a księżna Anastazja jako jedna z pierwszych robiła sobie zdjęcia z pomocą lustra.
Żadne z nich nie wiedziało co to znaczy selfie, ale w sumie robili to samo.
Dziś po prostu jest to łatwiejsze.